در نشست هم اندیشی باشگاه تولید به میزبانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی چه گذشت

به گزارش فراز انرژی به نقل از نیپنا؛

معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی خبر داد:
توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی محور برنامه‌های هفتم توسعه و دولت چهاردهم است

معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تأکید بر ضرورت تأمین پایدار خوراک برای صنعت پتروشیمی گفت: در راستای توسعه زنجیره ارزش و جلوگیری از خام‌فروشی شاخص‌ها و اولویت‌های سرمایه‌گذاری در صنایع تکمیلی مشخص و به صندوق توسعه ملی ارائه می‌شود.

حسن عباس‌زاده، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در نشست هم اندیشی با رئیس کارگروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، رئیس و اعضای باشگاه تولید و همچنین جانشین رئیس هیأت‌عامل صندوق توسعه ملی با ارائه گزارشی از وضعیت فعلی و برنامه‌های آتی صنعت پتروشیمی، اظهارکرد: در حال حاضر ظرفیت نصب‌شده صنعت پتروشیمی کشور حدود ۱۰۰ میلیون تن است و بر اساس اهداف تعیین‌شده در افق برنامه هفتم توسعه، این ظرفیت باید به ۱۳۱ میلیون تن افزایش یابد.

وی تاکید کرد: دستیابی به این هدف با تمرکز بر تکمیل زنجیره ارزش در دستور کار قرار دارد، چرا که در برنامه هفتم توسعه و همچنین برنامه‌های دولت چهاردهم، توسعه زنجیره ارزش به‌عنوان یکی از اولویت‌های مهم صنعت پتروشیمی تعریف شده است.

عباس‌زاده با اشاره به موانع پیش‌روی تحقق این اهداف افزود: در مسیر توسعه صنعت پتروشیمی، دو چالش اصلی وجود دارد؛ نخست تامین خوراک برای مجتمع‌های پتروشیمی و دوم جذب سرمایه برای اجرای طرح‌ها و پروژه‌های در دست اقدام.

وی تصریح کرد: در حوزه تامین خوراک، باید گفت که حدود ۲۲ درصد از ظرفیت‌های موجود در صنعت پتروشیمی به دلیل کمبود خوراک، به ویژه گاز طبیعی و سایر خوراک‌های مورد نیاز، بلااستفاده مانده است و برنامه‌هایی برای جبران کمبود خوراک و پر کردن ظرفیت‌های خالی در دستور کار قرار گرفته است و با اجرای این برنامه‌ها، بخشی از مشکلات تامین خوراک حل خواهد شد.

وی با اشاره به برنامه‌های پیش‌بینی‌شده در این زمینه گفت: یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، استفاده از گازهای فلر است. خوشبختانه اقدامات خوبی برای جمع‌آوری گازهای فلر در شرق و غرب کارون و مناطق نفت‌خیز کشور انجام شده است.

به گفته معاون وزیر نفت در این زمینه حدود ۱.۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری از سوی هلدینگ خلیج فارس در حال انجام است که در نتیجه آن، بیش از ۵۰ فلر خاموش خواهد شد و در سال جاری که نخستین سال اجرای این طرح است، ۱۴ فلر خاموش خواهد شد و اتان حاصل از گازهای جمع‌آوری‌شده به پتروشیمی گچساران اختصاص خواهد یافت و مابقی به بیدبلند و پتروشیمی بندر امام اختصاص خواهد داشت.

وی همچنین به پروژه‌های دیگر در این زمینه اشاره کرد و گفت: پروژه NGL ۳۲۰۰ نیز آغاز شده است و پروژه NGL ۳۱۰۰ در منطقه دهلران توسط هلدینگ اهداف در حال اجراست.

عباس‌زاده تاکید کرد: با اجرای این برنامه‌ها، در نخستین سال بهره‌برداری از گازهای فلر، حدود ۱۰ میلیون مترمکعب گاز به شبکه بازخواهد گشت.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین به اقدامات پیش‌بینی‌شده برای بهینه‌سازی مصرف گاز در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: در این زمینه ۱۲ طرح تعریف شده است و شرکت‌های پتروشیمی اعلام آمادگی کرده‌اند که از محل بهینه‌سازی و صرفه‌جویی، گاز مورد نیاز خود را تامین کنند.

حضور فعال هلدینگ‌های پتروشیمی در بالادست

عباس‌زاده در ادامه به برنامه‌های توسعه بالادست صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: در این بخش نیز اقدامات خوبی انجام شده است. به گفته وی، گروه باختر با مشارکت پتروفرهنگ، قرارداد توسعه دو میدان گازی را امضا کرده‌اند که به‌زودی این قراردادها ابلاغ و وارد فاز اجرایی خواهد شد. وی افزود: طبق برنامه‌ریزی‌ها، از این دو میدان گازی، حدود ۲۵ میلیون مترمکعب گاز در روز استحصال خواهد شد که به عنوان خوراک برای طرح‌های پتروشیمی اختصاص می‌یابد و در دو سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.

معاون وزیر نفت همچنین به چالش‌های جذب سرمایه برای اجرای طرح‌های پتروشیمی پرداخت و گفت: یکی از چالش‌های اساسی در این مسیر، تامین منابع مالی است، در گذشته، در مقاطعی که امکان جذب سرمایه از منابع خارجی وجود داشت، رکورد جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت پتروشیمی به حدود ۴ میلیارد دلار رسید، اما در شرایط فعلی، حجم سرمایه‌گذاری‌های صنعت پتروشیمی به حدود ۳.۵ میلیارد دلار محدود شده که عمدتاً از منابع داخلی تامین می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: برای دستیابی به اهداف تعیین‌شده، سالانه باید حدود ۵ میلیارد دلار سرمایه جذب شود و برای تحقق اهداف برنامه هشتم توسعه، این میزان باید به حدود ۷ میلیارد دلار در سال برسد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر تلاش‌های همکاران خود در این حوزه گفت: همکاران ما در حال طراحی و اجرای روش‌هایی هستند که از طریق آن‌ها بتوان سرمایه‌گذاری‌های لازم را جذب کرد.

عباس‌زاده به اهمیتموضوع فناوری در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: افزون بر تامین سرمایه، موضوع تکنولوژی و فناوری نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، اما به نظر من، در شرایط فعلی، مساله تکنولوژی پاشنه آشیل صنعت پتروشیمی نیست و می‌توان از طریق روش‌های مختلف، به فناوری‌های مورد نیاز دست یافت.

حمایت ازصنایع تکمیلی با هدف تکمیل زنجیره ارزش

وی در ادامه با اشاره به اهمیت استقرار صنایع پایین‌دستی در کنار مصرف‌کنندگان گفت: این موضوع یک ضرورت است، اما در صورتی که سرمایه‌گذاران بخواهند واحدهای پایین‌دستی را در مجاورت منابع خوراک مستقر کنند، از این اقدام استقبال می‌کنیم و در این مسیر سایت‌هایی آماده شده است که آماده‌سازی آن‌ها از دو سال پیش آغاز شده است و بخشی دیگر در حال اجراست.

عباس‌زاده با تاکید بر این که فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای توسعه صنایع پایین‌دستی در مجاورت منابع خوراک، می‌تواند گامی مؤثر در تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی و کاهش خام‌فروشی باشد تصریح کرد: زمین این سایت‌ها مسطح هستند، عوارضی ندارند و در محدوده مناطق ویژه اقتصادی واقع شده‌اند، بنابراین مشمول مجوزهای ویژه نیز می‌شوند.
معاون وزیر نفت تصریح کرد: فاصله این سایت‌ها تا مجتمع‌های پتروشیمی حدود ۱۸ کیلومتر است. همچنین یک کریدور نیز در تعهد سازمان منطقه ویژه اقتصادی است که در صورت فعال شدن این سایت‌ها، بخشی از یوتیلیتی‌ها و همچنین دو شرکت بالادستی و میان‌دستی نیز در این مناطق مستقر شوند.

معاون وزیر نفت در ادامه با اشاره وضعیت صادرات محصولات پتروشیمی گفت: از مجموعه تولیدات محصولات پتروشیمی، حدود ۷۰ درصد محصولات صادر می‌شوند و از این میزان در حدود ۲۸ میلیون تن در سال، کود اوره است و به این نتیجه رسیده‌ایم که این حوزه همچنان جای توسعه بسیار زیادی دارد و می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری بیشتری انجام داد.

وی با بیان این که در حال حاضر، بسیاری از این محصولات به‌صورت خام و کیلویی صادر و بفروش می‌روند، افزود: در حالی که می‌توان این محصولات را در داخل به محصولات با ارزش افزوده تبدیل کرد. همانند کودهایی که در گلخانه‌ها استفاده می‌شوند یا به‌صورت پوشش‌دار در منابع معدنی به کار می‌روند، از جمله این محصولات هستند، همچنین متانول بسیاری صادر می‌شود در حالی که متانول می‌تواند در صنایع تکمیلی مختلف کاربرد داشته باشد و صنایع کوچک متعددی را شکل دهد.

وی با اشاره به پیگیری‌های انجام‌شده در قانون برنامه هفتم توسعه گفت: خوشبختانه توانستیم قراردادهای خاصی را برای توسعه صنایع پایین‌دستی تعریف کنیم. یکی از مزیت‌های این برنامه آن است که دیگر نیازی نیست صنایع پایین‌دستی منتظر بمانند؛ بلکه می‌توانند قراردادهای خود را منعقد و فعالیت خود را آغاز کنند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به مذاکرات با صندوق توسعه ملی اشاره کرد و گفت: با دکتر غضنفری مذاکراتی داشته‌ایم و ایشان تأکید کردند که باید اولویت‌های خود را مشخص کنیم و منابع محدود را به صنایعی اختصاص دهیم که بیشترین تأثیر را دارند از این رو مقرر شد ظرف ۱۰ روز شاخص‌ها و اولویت‌ها را مشخص کرده و به صندوق ارائه دهیم تا اطمینان حاصل شود که منابع به درستی هزینه خواهند شد.

وی به آمار واردات محصولات پتروشیمی اشاره کرد و گفت: اکنون حدود دو میلیارد دلار واردات محصولات پتروشیمی داریم که عمدتاً شامل محصولات پایه و مواد اولیه صنایع پایین‌دستی هستند. به‌عنوان مثال، سالانه حدود ۲۰۰ میلیون دلار برای واردات پروپیلن اکساید از کشور خارج می‌شود. درحالی‌که ما طرح‌های بسیار خوبی برای تولید این محصولات در کشور داریم، ازجمله پتروشیمی مارون که زنجیره تولید اتیلن اکساید را تکمیل می‌کند.

عباس زاده تاکید کرد: در صورتی که این زنجیره‌ها به طور کامل ایجاد نشوند، با بروز تغییرات و نوسانات قیمتی، ممکن است آسیب ببینیم و به همین دلیل باید به این موضوعات توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

وی افزود: لازم است صندوق توسعه ملی نیز در این زمینه همکاری و حمایت‌های لازم را به عمل آورد تا این زنجیره‌ها تکمیل شوند و تولید داخلی توسعه پیدا کند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ادامه با اشاره به اهمیت خوراک دام در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، گفت: محصولات پتروشیمی در حوزه خوراک دام نیز نقش مهمی دارند و می‌توانند به کاهش واردات و افزایش تولید داخلی کمک کنند.

عباس‌زاده با اشاره به غفلت‌های گذشته در توسعه صنایع پایین‌دستی تصریح کرد: باید جبران کنیم و قطعاً اولویت‌های خود را اعلام خواهیم کرد.

تدوین چشم‌انداز صنعت پتروشیمی

وی با بیان این که برای افق ۱۴۳۰، در حال تهیه لیستی متشکل از حدود ۶۰ پروژه هستیم که می‌تواند به توسعه صنایع پایین‌دستی کمک کند بر ضرورت تأمین پایدار خوراک صنایع پایین‌دستی خاطرنشان کرد: تنها خوراک قابل دستیابی در آینده، خوراکی است که از محل پتروپالایشگاه‌ها تأمین می‌شود. این خوراک به ما کمک می‌کند تا در افق‌های بلندمدت، پایداری خوراک داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به اهمیت حمایت از پتروپالایشگاه‌ها گفت: پتروپالایشگاه‌ها نیاز به حمایت دارند و امسال دو پالایشگاه میعانات گازی جدید راه‌اندازی می‌شود که بخشی از سوخت کشور را تأمین می‌کند. این موضوع خوشحال‌کننده است، اما از سوی دیگر، به دلیل اینکه تمام میعانات صادراتی ما به این دو پالایشگاه می‌رود و ظرفیت تکمیل نمی‌شود، فشار زیادی به صنعت پتروشیمی وارد می‌شود و مجبوریم خوراک دو مجتمع پتروشیمی را به سوخت اختصاص دهیم. این موضوع باعث آسیب به زنجیره ارزشمند آروماتیک می‌شود که زنجیره‌ای با ارزش افزوده بالا و ظرفیت‌های پایین‌دستی فراوان است.

وی ادامه داد: همواره در کشور ما انرژی و منابع سوخت در برابر صنعت پتروشیمی قرار گرفته‌اند؛ در گاز طبیعی هم همین وضعیت وجود دارد. گاز طبیعی باید به پتروشیمی اختصاص داده شود، اما به سوخت اختصاص می‌یابد. این مسئله که در مصرف انرژی کشور وجود دارد، باید اصلاح شود؛ چرا که فشار زیادی به صنعت پتروشیمی وارد می‌کند.

عباس‌زاده تأکید کرد: باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم تا از ظرفیت‌ها به‌درستی استفاده شود و با تبدیل مواد اولیه به محصولات با ارزش افزوده، به توسعه صنایع پایین‌دستی برسیم.

وی افزود: در برنامه هفتم توسعه، یک موضوع بسیار مهم دیده شده و آن اینکه در زنجیره‌های خاص، امکان دریافت تخفیف تا ۳۰ درصد از خوراک بالادستی فراهم شده است. این تخفیف قبلاً از سمت بالادست در نظر گرفته شده بود، اما اکنون از سمت پایین‌دست دیده شده و این موضوع می‌تواند کمک بزرگی به توسعه زنجیره‌های ارزشمند مورد نیاز کشور باشد.

رئیس کارگروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری تاکید کرد؛
لزوم حمایت یکپارچه از تکمیل طرح‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی

رئیس کارگروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان اینکه صنعت پتروشیمی امروز پیشتاز صادرات غیرنفتی کشور است، خواستار بازنگری در رویکرد ها، تقویت هم افزایی میان دستگاه ها، و تدوین یک نقشه راه اجرایی و بلندمدت برای توسعه و نیز تکمیل طرح‌های این صنعت پیشرو شد.

علی آقا محمدی در نشست هم اندیشی با مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی و نیز رئیس و اعضای باشگاه تولید، با تأکید بر اهمیت نگاه راهبردی به بخش صنعت و تولید کشور، به نقش چشم‌انداز در توسعه صنعت پتروشیمی پرداخت و گفت: «لازم است به حوزه تولید و صنعت از منظر چشم‌انداز هم نگاه کنیم. همین صنعت پتروشیمی که گاه با انتقاداتی مواجه می‌شود، امروز یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشور محسوب می‌شود. حتی در برخی حوزه‌ها از جمله صادرات، سهم آن از برخی صنایع بزرگ نیز بیشتر شده است.

وی با بیان این که پیشرفت کنونی نتیجه برنامه‌ریزی‌هایی است که در قالب چشم‌انداز انجام شده. است افزود: «ما از سال ۱۳۷۵ تدوین سند چشم‌انداز را آغاز کردیم. هدف کلان این سند، احیای تمدن اسلامی بود. در آن زمان، آقای نعمت‌زاده وزیر صنعت بود و تنها وزیری بود که بلافاصله و با جدیت وارد میدان شد، آقای هاشمی رفسنجانی نیز با تشکیل یک هسته برنامه ریزی ویژه، حرکت را آغاز کرد و من خودم در تدوین اولیه این برنامه حضور داشتم و پس از مدتی سند در دفتر تنظیم شد و طبق دستور مقام معظم رهبری به دولت ارائه شد و پس از آن جلساتی با مسئولان وقت برگزار و پس از اصلاح و تکمیل، نقشه راه آن نهایی شد.»

آقامحمدی با تأکید بر لزوم اولویت دهی به صنعت پتروشیمی، ادامه داد: «ما امروز به همگرایی و توافق جمعی نیاز داریم. اگر پتروشیمی اولویت ما نیست، پس چه چیز دیگری می‌تواند باشد؟ وقتی در برنامه هفتم توسعه نرخ رشد این صنعت را ۷ تا ۸ درصد تعیین می‌کنیم و سرمایه‌گذاران خارجی درباره سودآوری آن سؤال می‌کنند، این یعنی پتروشیمی فراتر از تصور اولیه اهمیت دارد. در شرایطی که برخی صنایع به دلیل کمبود مواد اولیه دچار رکود هستند، ما در پتروشیمی ظرفیت بالایی برای تولید این مواد داریم. فعال‌سازی این ظرفیت می‌تواند زنجیره تولید در سایر بخش‌ها را نیز به حرکت درآورد.»

وی آینده‌نگری را ضرورت اصلی توسعه دانست و گفت: «نباید تصور کنیم ۲۵ سال آینده دور است. تحولات بزرگی در راه است و زیرساخت‌ها نیز با سرعت در حال تغییرند. ما باید از همین حالا با نگاه مسئولانه و علمی برای آینده برنامه‌ریزی کنیم.»

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ضرورت کار تیمی و سازمان‌یافته در صنعت، تصریح کرد: «زمان مدیریت‌های فردی و جزیره‌ای گذشته است. امروز نیاز به هماهنگی و کار جمعی داریم. اعضای باشگاه تولید و نهادهای تصمیم‌گیر باید فعال باشند. نمی‌شود کسی صرفاً نام عضو را داشته باشد اما مشارکتی نداشته باشد. هرکسی باید نقش خود را ایفا کند و در برنامه‌ریزی‌ها و اجرا مسئولیت‌پذیر باشد.»

وی درباره نشست برگزار شده پیشنهاد کرد: «بهتر است دو تا سه روز وقت بگذاریم و مسائل را مرور کرده، تیترهای مهم را مشخص و درباره آن‌ها توافق کنیم. هرکس باید مدل، نقشه راه و روش اجرای خود را ارائه دهد. اگر با هم هماهنگ نباشیم، امکان تحول وجود نخواهد داشت.»

آقامحمدی در ادامه سخنان خود با اشاره به چالش‌های تأمین مالی، تأکید کرد: «نباید بگوییم که تأمین مالی یا سرمایه‌گذاری خارجی ممکن نیست. اگر ما صد میلیارد دلار پروژه طراحی کنیم و به توافق جمعی برسیم، امکان اجرای آن وجود دارد. ما درباره مبالغ کوچک صحبت نمی‌کنیم. بحث بر سر میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری است. اما روش‌های اولیه ما اشتباه بود. مثلاً در موضوع تسهیلات ارزی، نرخ تبدیل به‌درستی محاسبه نشد.

آقامحمدی به برخی پروژه‌های داخلی نیز اشاره کرد و گفت: «در خوزستان پروژه‌هایی داریم که کامل نشده‌اند اما ظرفیت‌های خوبی دارند. بعضی امکانات هم آماده‌اند، ولی بهره‌برداری نشده‌اند. ما باید این‌ها را جمع کنیم و یکپارچه سازیم. حتی اگر برخی مدیران یا دستگاه‌ها نیاز به اقناع یا مذاکره داشته باشند، این مسیر را هم باید طی کرد.»

وی از عملکرد جزیره‌ای و رقابت‌های مخرب در صنعت انتقاد کرد و گفت: «الان می‌بینیم یک مجموعه پروژه‌ای را آغاز می‌کند، ولی رقیبش همان پروژه را دوباره از صفر شروع می‌کند. چرا با هم کار نکنیم؟ دنیا دارد با مدل‌های مشارکتی جلو می‌رود، ما چرا عقب بمانیم؟»

آقامحمدی همچنین خاطرنشان کرد: «باشگاه‌هایی که تشکیل می‌دهیم باید اجرایی باشند، نه صرفاً در حد سند و ایده. مثلاً حوزه هوش مصنوعی می‌تواند در کنار پتروشیمی قرار گیرد و مکمل آن شود. باید بگذاریم نخبگان و متخصصان وارد شوند، مسئولیت بگیرند و کار را جلو ببرند.»

وی در پایان گفت: «رهبری انقلاب از این مسیر حمایت کرده‌اند. این بزرگ‌ترین مدال افتخار برای کسانی است که مورد اعتماد نظام هستند. دستورات لازم صادر شده و الزام‌ها مشخص است. اگر اجرا کنیم، ثروت بزرگی خلق می‌شود. نیاز نیست هرکسی خودش را لیدر معرفی کند. کار را باید انجام دهیم، نه اینکه دنبال مقصر بگردیم.

آقا محمدی تصریح کرد: با توجه به هم افزایی ایجاد شده باید یک کنسرسیوم یا فدراسیون واقعی شکل بگیرد که پروژه‌ها را پیش ببرد و باشگاه هم باید نقشه راه اجرایی داشته باشد، نه فقط اهداف ذهنی. اگر این‌گونه پیش برویم، می‌توانیم تحولی اساسی رقم بزنیم.»

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی تاکید کرد:
پتروشیمی نیازمند مدل‌های جدید تأمین مالی/ نیاز به بیش از ۱۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری تا پایان برنامه هفتم

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت صنایع ملی پتروشیمی با تاکید بر ضرورت توسعه صنایع تکمیلی در مسیر تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی گفت: بدون تأمین مالی و جذب سرمایه‌گذاری، تحقق پروژه‌های توسعه‌ای امکان‌پذیر نخواهد بود و باید با تسهیل‌گری و حمایت دستگاه‌های حاکمیتی و نهادهای مرتبط، مسیر توسعه صنایع پتروشیمی و زنجیره‌های پایین‌دستی هموار شود.

به گزارش خبرنگار نیپنا، حمیدرضا عجمی، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت صنایع ملی پتروشیمی، در نشست هم اندیشی با رئیس و اعضای باشگاه تولید ایرانیان، با بیان این که صنعت پتروشیمی کشور دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی است گفت: این صنعت با وجود آنکه تنها بیست و پنج درصد از سهم صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده، توانسته است نیمی از نیازهای ارزی کشور را در سنوات اخیر تأمین کند.

وی افزود: طبق آخرین گزارش‌های وزارت صمت، صنعت پتروشیمی ۱۹ درصد از ارزش افزوده صنعت کشور را به خود اختصاص داده و این در حالی است که تنها حداکثر هشت درصد از منابع هیدروکربنی کشور را مصرف می‌کند.

عجمی تصریح کرد: به دلیل ماهیت بین‌المللی و تکنولوژی‌محور بودن این صنعت، و گستردگی زنجیره ارزش آن، پتروشیمی بستری بی‌بدیل برای کارآفرینی، توسعه زنجیره‌های ارزش و فعالیت‌های دانش‌بنیان محسوب می‌شود.

کارآفرینی فراتر از اشتغال‌آفرینی

عجمی با تأکید بر اینکه کارآفرینی در صنعت پتروشیمی مفهومی فراتر از اشتغال‌زایی دارد، گفت: کارآفرینی یک فرآیند مستمر است که شامل ایجاد استارت‌آپ‌ها، رشد و توسعه کسب‌وکارهای نوین می‌شود. به همین دلیل، این صنعت می‌تواند به‌طور مؤثری در ایجاد امنیت اقتصادی و حتی امنیت اجتماعی کشور نقش‌آفرینی کند.

وی تصریح کرد: صنعت پتروشیمی به عنوان پیشران توسعه اقتصادی، می‌تواند در ارتقای تاب‌آوری اقتصاد کشور نیز تأثیرگذار باشد.

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت صنایع ملی پتروشیمی ادامه داد: در حال حاضر ۷۵ مجتمع پتروشیمی در کشور فعال هستند که ظرفیت تولید آن‌ها بیش از ۹۶ میلیون تن در سال است.

وی گفت: از این میزان، حدود ۴۶ میلیون تن در منطقه عسلویه، حدود ۲۵ میلیون تن در ماهشهر و مابقی در مجتمع‌های واقع در سایر نقاط کشور تولید می‌شود و ترکیب محصولات این مجتمع‌ها بر اساس نوع محصول، صادرات و فروش داخلی تقسیم‌بندی می‌شود. بخش عمده‌ای از تولیدات این مجتمع‌ها برای صادرات و بخشی دیگر برای تأمین نیازهای داخلی به فروش می‌رسد و متوسط درآمد صادراتی سالیانه صنعت پتروشیمی در سال‌های گذشته حدود ۱۳ میلیارد دلار بوده است.

چالش‌های سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی و الزام‌های توسعه‌ای

عجمی گفت: صنعت پتروشیمی در حوزه سرمایه‌گذاری با دو محدودیت عمده مواجه است؛ یکی محدودیت‌های تأمین سرمایه خارجی و دیگری محدودیت‌هایی که در تأمین خوراک وجود دارد. وی افزود: تکالیفی در برنامه هفتم توسعه برای این صنعت تعیین شده، اما با وجود پیگیری‌ها و جلسات متعددی که از جمله با وزارت نفت، وزارت صمت، سازمان برنامه و بودجه و سایر دستگاه‌ها داشته‌ایم، همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم و ضرورت دارد که موانع توسط دستگاه‌های اجرایی حل‌وفصل شود.

وی تأکید کرد: برای رسیدن به ظرفیت تولید و دستیابی به اهداف توسعه‌ای، لازمست که وزارت صمت و سازمان‌های ذی‌ربط همکاری‌های لازم را داشته باشند و برخی موانع و مسائل از جمله مشکلات موجود در شبکه انتقال گاز، تأمین مالی و سایر موضوعات مرتبط، با هماهنگی و حمایت دولت مرتفع شود.

ساختار سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی و اصلاح فرآیندها

عجمی با تشریح ساختار سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی گفت: در حوزه سرمایه‌گذاری، سه زیرشاخه اصلی وجود دارد که شامل تأمین مالی و فاینانس، مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها، و صدور و تمدید مجوزها برای جذب سرمایه‌گذاری است. وی در این باره توضیح داد: در راستای سیاست‌های کلان کشور و با توجه به نام‌گذاری سال توسط مقام معظم رهبری سیاست‌هایی در حوزه تشویق سرمایه‌گذاری، تسهیل و روان‌سازی فرآیند صدور مجوزها اتخاذ شده است.

وی با اشاره به انتقادات درباره زمان‌بر بودن صدور مجوزها گفت: انتقادات به‌جا هستند، اما در حال بازنگری فرآیندها هستیم تا مراحل را کاهش دهیم و فرآیند صدور مجوزها تسهیل و تسریع شود. عجمی تأکید کرد: در این مسیر، بخش‌هایی از فرآیندهای کاری که نیازی به آن‌ها نیست، حذف خواهد شد تا صدور مجوزها شفاف‌تر، سریع‌تر و منظم‌تر انجام شود.

هوش مصنوعی در خدمت بهبود فرآیندها

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت صنایع ملی پتروشیمی گفت: استفاده از هوش مصنوعی در فرآیندهای کاری و سامانه صدور و تمدید مجوزها به ما کمک می‌کند تا وابستگی به تصمیم‌های فردی و خطاهای انسانی کاهش یابدو فرایندها شفاف‌تر و بدون شائبه انجام شوند.

وی افزود: هوش مصنوعی به عنوان ابزاری و شفاف‌سازی و کاهش خطاها، جایگاه ویژه‌ای در بهبود فرآیندها در صنعت پتروشیمی دارد.

بیش از ۱۴۰ طرح دارای مجوز و ۸۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری

عجمی گفت: در حال حاضر ۱۴۳ طرح پتروشیمی دارای مجوز هستند که در مراحل مختلف اجرا قرار دارند. این طرح‌ها بر اساس زنجیره‌های تولید و حوزه‌هایی مثل متانول، الفین‌ها، آروماتیک‌ها و سایر محصولات دسته‌بندی شده‌اند.

وی افزود: از سال ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۱، در مجموع ۸۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی انجام شده که از این میزان، ۲۶.۳ میلیارد دلار به‌صورت تأمین ارزی از منابع خارجی، صندوق توسعه ملی، و سایر منابع بوده و مابقی از آورده‌های سهامداران شرکت‌ها و منابع ناشی از فروش صادراتی آن‌ها تأمین شده است.

افق‌های پیش‌رو و ضرورت تأمین منابع مالی

عجمی ادامه داد: بر اساس برآوردها، ظرفیت سرمایه‌گذاری موجود در صنعت پتروشیمی بین ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار است و ضروریست با استفاده از منابعی مثل صندوق توسعه ملی، بانک مرکزی و بازار سرمایه، برای تأمین منابع مالی پروژه‌ها تلاش کنیم.

وی افزود: در همین راستا، استفاده از منابع خارجی و ابزارهایی مثل قراردادهای گواهی سپرده خاص خاص و استفاده از سرمایه‌های مردمی در دستور کار قرار دارد. عجمی تأکید کرد: با همکاری بانک مرکزی، مجوزهای تسهیلات و طرح‌ها را دنبال می‌کنیم تا صنعت پتروشیمی توسعه بیشتری پیدا کند.

وی با بیان اینکه با توجه به محدودیت‌ها باید از ظرفیت شرکت‌های سهامی عام پروژه، تخصیص منابع صندوق‌ها و سایر سازوکارها برای تأمین مالی استفاده شود، گفت: استفاده از مدل‌های نوین و ترکیبی در تأمین مالی، از اولویت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی است.

لزوم مشارکت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی

عجمی با اشاره به تجارب موفق گذشته در پروژه‌های مشارکتی مثل پتروشیمی ساسول، پتروشیمی مهر و ان پی سی آلیانس اظهارکرد: به دنبال امکان‌پذیر نمودن مشارکت بخش خصوصی داخلی و سرمایه‌گذاران خارجی در توسعه صنعت پتروشیمی هستیم و جذب سرمایه‌گذاران مشتاق داخلی و خارجی برای حضور در پروژه‌های پتروشیمی و حتی مشارکت در پروژه‌های خارج از کشور، در دستور کار مدیریت سرمایه‌گذاری است.

عجمی با بیان اینکه محدودیت‌هایی که در حوزه قوانین، دستورالعمل‌ها و رعایت الزام‌ها وجود دارد با اصلاح چارچوب‌ها و معیارها در شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حال مدیریت است، گفت: امیدواریم با تلاش‌های مستمر، موانع موجود رفع و مسیر توسعه صنعت پتروشیمی هموار شود.