این بودجه سنگین چه تاثیر واقعی و ماندگاری در منطقه عسلویه و ماهشهر بجای گذاشته است. آیا تاثیری در توسعه زیرساخت‌های اساسی منطقه گذاشته است؟ در احداث و توسعه چند بیمارستان یا درمانگاه پیشرفته سرمایه‌گذاری شده است، چند مرکز آموزشی رده اول و تاثیرگذار جهت افزایش دانش و توان فنی و علمی احداث شده است، چند مرکز تفریحی مدرن و جذاب ایجاد شده است. بودجه مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌های پتروشیمی منطقه ماهشهر در سال ۱۴۰۳ به ۸۰۰ میلیارد تومان رسید و در سال ۱۴۰۴به حدود هزارمیلیارد تومان رسیده است. طی سالهای گذشته این بودجه دقیقا در چه اموری هزینه شده است؟ چنانچه مدیریت صحیحی بر بودجه مسئولیت‌های اجتماعی ماهشهر و عسلویه و کنگان اعمال می‌گردید اکنون این مناطق جزو مترقی‌ترین و توسعه یافته‌ترین مناطق کشور می‌بودند. می‌بایست اکنون بیمارستان‌های مدرن با قابلیت پذیرش بیمار از کشورهای همسایه در این مناطق وجود می‌داشت نه اینکه خانواده کارکنان برای درمان به شهرهای اهواز و شیراز و تهران مراجعه نمایند. مراکز تفریحی این مناطق می‌بایست سرآمد کشور می‌شد انواع مراکز تفریحی خصوصا تفریحات دریایی و سایر زیرساخت‌ها برای ایجاد جذابیت زندگی در این مناطق احداث می‌گردید.

توسعه شهر آبادان در زمان احداث پالایشگاه آبادان، صرفا به سبب احداث پالایشگاه نبود بلکه امکانات تفریحی، درمانی و خانه‌های سازمانی بسیار جذاب و سایر امکاناتی بود که سرمایه گذاران در آبادان ایجاد نمودند و آبادان گرم و شرجی را در مدت کوتاه به یکی از بهترین و جذاب‌ترین شهرهای ایران تبدیل کردند. دانشکده نفت آبادان را احداث نمودند که در زمان خود یکی از پیشرفته‌ترین دانشکده‌های فنی ایران و منطقه بود. آبادان به شبکه ریلی متصل و فرودگاه آن با پرواز‌های هر روزه به مناطق مختلف راه اندازی شد و آبادان به اصلی‌ترین شهر استان خوزستان و یکی از ۷ شهر اصلی، جذاب و رو به توسعه کشور تبدیل شده بود. اکنون حدود ۲۰ سال از سرمایه‌گذاری‌های عظیم و احداث انواع واحد پتروشیمی و شیمیایی و… در ماهشهر و عسلویه گذشته است و در این مدت هزاران میلیارد تومان تحت عنوان کمک به منطقه و مسئولیت اجتماعی هزینه شده اما اکنون وقتی در شهر ماهشهر قدم می‌زنید بوی گند فاضلاب آزار دهنده است و تصفیه خانه فاضلاب با ۷۰درصد پیشرفت حدود ۵ سال است رها شده و پیشرفت چندانی ندارد. وضعیت امکانات درمانی این شهر چندان مناسب نیست امکانات تفریحی کمی دارد و مردم اثر قابل توجهی از تاثیرات بودجه مسئولیت اجتماعی در شهر و توسعه آن مشاهده نمی‌کنند شرایط منطقه عسلویه نیز اصلا بهتر از ماهشهر نیست. این بودجه‌های سنگین مسئولیت اجتماعی کجا و برای چه اموری هزینه شده است.

چنانچه این بودجه‌های کلان صرفا برای چند طرح مشخص از قبیل مشارکت در احداث یا توسعه یک بیمارستان مدرن، ایجاد چند مرکز تفریحی ورزشی در سطح ملی و امکانات آموزشی و زیرساختی سرمایه‌گذاری شده بود اکنون مناطق ماهشهر و عسلویه به شهرهای توسعه یافته‌تر و جذاب کشور تبدیل شده بودند.

شرکتهای پتروشیمی نیز از محل این سرمایه‌گذاری خود، منافع سرشار و ماندگاری کسب می‌کردند که بخشی از این مزایا عبارتند از:
ساکن شدن خانواده کارکنان در منطقه و کاهش مستمر تعداد کارکنان پروازی

کاهش هزینه‌های پرواز و تردد کارکنان

امکان کاهش هزینه‌های سنگین پرسنلی در صورت تبدیل این دو هاب پتروشیمی به مناطق توسعه یافته و برخوردار، در آنصورت شرکت‌ها مجبور به پرداخت حقوق‌ها و هزینه‌های بسیار متمایز نسبت به پتروشیمی‌های واقع در مناطق مرکزی کشور نبودند و هزینه‌های پرسنلی و غیره سالانه بیش از ۲۰هزار میلیارد تومان کاهش می‌یافت. توسعه شهرهای بندری در مسیر توسعه دریا محور و از اولویت‌های توسعه همه جانبه کشور است. هنوز هم برای رسیدن به اهداف فوق دیر نشده منت‌ها با مدیران غیر حرفه‌ای و کم تعهد و کم دغدغه یا سیاسی کار شده تحقق چنین اهدافی میسر نخواهد بود.

بودجه مسئولیت‌های اجتماعی می‌بایست در خدمت توسعه زیرساخت‌های درمانی، تفریحی، ورزشی و آموزشی و سایر موضوعات مرتبط هزینه شود. در کنار بودجه مسئولیت‌های اجتماعی، مشارکت‌های شرکتهای بزرگ پتروشیمی و واحدهای صنعتی دیگر در احداث خط آهن پرسرعت عسلویه به شیراز، و رفع موانع افزایش سرعت و توسعه فعالیت قطارهای مسافری ماهشهر اهواز ضمن افزایش جذابیت‌های توسعه سرمایه‌گذاری و زندگی در این مناطق، مزایای قابل توجه دیگری برای شرکتهای صنعتی و پتروشیمی به دنبال دارد (این اقدام ضمن کاهش هزینه‌های سفر و کاهش شدید تصادفات ناشی از تردد کارکنان در این مسیر‌ها منجر به اتصال عسلویه به خطوط ریلی بین المللی و کاهش هزینه جابجایی کالا‌ها می‌گردید همچنین بازدهی راه آهن اهواز ماهشهر را افزایش می‌داد)

چنانچه بودجه مسئولیت اجتماعی در امور زیر هزینه شود منجر به بدبختی شرکت‌های پتروشیمی و عواقب بسیار خواهد گردید:
هزینه برای مراکز قدرت جهت کسب حمایت‌های سیاسی مدیران عامل و مدیون نمودن افراد با نفوذ در استان و کشور جهت ماندگاری بیشتر و سمت‌های بالاتر و سرپوش گذاشتن بر ضعف‌ها و کم کاری‌ها

اختصاص پول به محل‌هایی که برخی مراکز قدرت جهت دهی می‌کنند نه در محل اولویت‌های واقعی

سایر مواردی که دست اندرکاران به خوبی آگاهی دارند

بودجه مسئولیت‌های اجتماعی اگر کنترل و مدیریت نشود، منجر به تقویت مدیران عامل سیاسی و باند کم خاصیت آن‌ها می‌گردد حتی اگر بدترین عملکرد را داشته باشند، حتی اگر خسارت‌ها وعدم النفع هر سال حضور آن‌ها هزاران میلیارد تومان باشد. منظور از مدیر سیاسی صرفا افراد بی‌تجربه و آقا زاده و لابیگر و عضو باندهای قدرت نیستند بلکه مدیران با تجربه‌ای که وارد این بازی‌ها و بده بستان‌ها و امتیاز دادن‌ها می‌شوند نیز جزو مدیران سیاسی محسوب می‌شوند.

این مدیران لابیگر با جذب نیروهای سفارشی و بی‌تخصص و کم دانش، ضربات سختی بر سطح دانش و تخصص و آینده این شرکت‌های تخصصی وارد می‌کنند موضوع مهم دیگر شیوه جذب نیرو در شرکتهای ذکر شده است، جذب هر نیرو به سبب اینکه معمولا تا سی سال تعهد و هزینه برای شرکت‌ها به دنبال دارد، می‌بایست به تصویب هیات مدیره برسد و از تعداد مشخصی به بالا می‌بایست به تائید سهامدار عمده نیز برسد. همه تعهدات بلند مدت که جمعا از سقف مشخصی هزینه بیشتر ایجاد می‌کند می‌بایست به تائید سهامداران عمده برسد و این باید به دستورالعمل اجرایی تبدیل شود. باید ابزارهای لابیگری و سیاسی کاری مدیران عامل تحت کنترل سهامداران عمده قرارگیرد.
چنانچه هر چه سریعتر برای این روند ومسیر خطرناک و مضمحل کننده چاره اندیشی نشود و مدیران باند باز و لابیگر که‌عدم النفع و خسارت‌های پیدا و پنهان بسیاری داشته اند، کنار گذاشته نشوند طی ۵ سال آینده شاهد ورشکستگی پی در پی شرکت‌های پتروشیمی در ماهشهر و عسلویه و سایر نقاط کشور خواهیم بود. چنانچه این روند پر خسارت اصلاح نشود و تمامی اسباب و عوامل این کج روی‌ها ریشه‌یابی و درمان نشوند صنعت پتروشیمی و اقتصاد ملی متحمل آسیب‌های جدی خواهند شد.

برخی راهکارها:

بودجه مسئولیت اجتماعی می‌بایست بصورت متمرکز از طریق شورای راهبردی پتروشیمی‌های عسلویه و ماهشهر هزینه شود و اجازه هزینه مجزا به هیچ شرکت پتروشیمی تحت مدیریت دولت داده نشود

درخواست‌های شفاهی هیچ مسئول سیاسی و صاحب قدرتی بررسی نشود و صرفا درخواست‌های رسمی در شورای راهبردی بررسی شوند نمایندگان مجلس و فرمانداران و سایر مسئولین منطقه ماهشهرو عسلویه و کنگان، پیشنهادهای رسمی خود را جهت مصرف بودجه مسئولیت اجتماعی برای شورای راهبردی ارسال نمایند و شورای راهبردی متناسب با اهمیت هر موضوع و بودجه مصوبه، اولویت‌های محل هزینه هر سال را مشخص نماید.

محل‌های دقیق مصرف بودجه مسئولیت‌های اجتماعی از طرف شورای راهبردی به شرکت‌ها پیشنهاد شود و هیات مدیره شرکت‌ها اولویت‌های خود جهت مصرف بودجه مصوب را تعیین نمایند.

سایر راهکارهای تحول ساز جهت استفاده مطلوب از بودجه مسئولیت اجتماعی جهت تحول در هاب‌های پتروشیمی