مهمترین و ارزشمندترین دارایی تاپیکو: شرکت نفت ستاره خلیجفارس – ویدئو
پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیجفارس که نام رسمی آن شرکت نفت ستاره خلیجفارس است، بهعنوان نخستین پالایشگاه طراحیشده بر اساس خوراک میعانات گازی با ظرفیت ۳۶۰هزار بشکه در روز شامل واحدهای تقطیر، پالایش گاز مایع، تبدیل کاتالیستی، پالایش نفتا، ایزومریزاسیون، پالایش نفت سفید و نفتگاز با هدف تولید بنزین، گازوئیل، الپیجی و سوخت جت در کنار پالایشگاه نفت بندرعباس ساخته شدهاست. خوراک موردنیاز این پالایشگاه با یک خطلوله بهطول بیش از ۴۸۵ کیلومتر از پالایشگاههای گاز پارسجنوبی تأمین شدهاست.
ساخت این پالایشگاه با ۷۰۰ هکتار مساحت از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و در پایان سال ۱۳۹۷ سه فاز نخست آن به بهرهبرداری رسید و اکنون بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی در جهان میباشد.
چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱ شرکت نفت ستاره خلیجفارس در فهرست تحریمهای وزارت خزانهداری آمریکا قرار گرفت.
جایگاه پالایشگاه ستاره خلیجفارس
روزانه ۳۵ میلیون لیتر بنزین (عدد اکتان ۹۵) و ۱۴ میلیون لیتر گازوئیل به ظرفیت تولید فرآوردههای نفتی کشور ایران اضافه کرد. تولید روزانه ۴ میلیون لیتر گاز مایع، ۳ میلیون لیتر سوخت جت و ۱۳۰ تن گوگرد از دیگر محصولات تولیدی این واحد پالایشی هستند. ظرفیت ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی این پالایشگاه در حدود ۱۱ میلیون بشکه میباشد.
با بهرهبرداری از سه فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیجفارس، ایران از نظر تولید بنزین و گازوئیل خودکفا شد. میانگین روزانه مصرف بنزین ایران در حدود ۱۱۰ میلیون لیتر و گازوئیل در حدود ۱۰۲ میلیون لیتر میباشد. تولید روزانه بنزین در پالایشگاههای ایران هماکنون ۴۳ میلیون لیتر و گازوئیل بیش از ۹۱ میلیون لیتر است که با بهرهبرداری از سه فاز اول پالایشگاه ستاره خلیجفارس، تولید روزانه بنزین به ۷۸ میلیون لیتر و تولید روزانه گازوییل به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز رسید.
ارزش افزوده پالایشگاههای میعانات گازی بیشتر از پالایشگاههای نفتی است و از سوی دیگر، تولید بیش از ۷۵ درصد بنزین و نفت گاز از خوراک پالایشگاه میعانات گازی از جمله توجیههای اقتصادی برای انجام پروژه است.
سرمایهگذاری شرکت نفت ستاره خلیجفارس
۴۰ درصد سهام شرکت پالایش ستاره خلیجفارس متعلق به شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران (دولتی)، ۳۵ درصد شستا (شرکت سرمایهگذاری نفت، گاز و پتروشیمی تأمین)، ۱۰ درصد صندوق بازنشستگی صنعت نفت و ۱۵ درصد شرکت اندونزیایی SPC است.
بر اساس برآوردهای انجام شده برای ساخت این واحد پالایشی حدود ۳٫۸ میلیارد یورو منابع مالی هزینه شدهاست.
شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) 49 درصد مالکیت سهام غیرمدیریتی این شرکت را در اختیار دارد.
فاز اول پالایشگاه در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ به بهره برداری رسید.
فاز دوم پالایشگاه در تاریخ ۷ تیر ماه ۱۳۹۷ به بهره برداری رسید.
فاز سوم پالایشگاه در تاریخ ۲۹ بهمن ماه ۱۳۹۷ به بهره برداری رسید.
تحریم شرکت نفت ستاره خلیجفارس
در شامگاه چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱ وزارت خزانهداری آمریکا ۱۳ شرکت مستقر در ایران، امارات متحده عربی و هنگکنگ از جمله شرکت نفت ستاره خلیجفارس را به اتهام همکاری با شبکه فروش فرآوردههای نفتی و پتروشیمی ایران در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
دیدگاهها نسبت به شرکت نفت ستاره خلیجفارس
ریچارد نفیو، مسئول طراحی تحریمهای ایران در کتاب هنر تحریمها مینویسد: «در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ خرد جمعی در واشینگتن ایجاب میکرد که اعمال تحریمها بر واردات بنزین ایران و سایر محصولات نفتی و بنزینی میتواند دولت ایران را از پای درمیآورد. نماینده جمهوریخواه سنا آقای مارک کرک که یکی از طرفداران اصلی تحریم ایران بود در سال ۲۰۱۰ استدلال کرد که قرنطینه بنزین درمورد ایران میتواند چنان آثار وخیمی بر ایران داشته باشد که او را متقاعد کند برنامه هستهایاش را کنار بگذارد.»
نفیو تأکید میکند که در ژوئیه ۲۰۱۰ این تحریم تبدیل به قانون شد اما چه اتفاقی افتاد؟! ایران به جای آنکه بلافاصله امتیاز بدهد، «پالایشگاههای خود را بازطراحی کرد تا نیاز بنزین داخلی را تأمین کند». نفیو با اذعان به اینکه «ایران توانست از این فشار عبور کند»، اشاره میکند: «واردات بنزین ایران به صورت میانگین سالانه از ۱۳۲ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۰۹ به ۳۹ هزار و ۶۰۰ بشکه در سال ۲۰۱۰ رسید».